Święto miasta Tarnowskie Góry – „Gwarki Tarnogórskie” – jest organizowane w pierwszej połowie września corocznie od 1957 r., a zatem już od 50 lat. Jest to impreza o charakterze historyczno – kulturalnym i odbywa się zgodnie ze starymi tradycjami górniczymi ziemi tarnogórskiej. Tarnowskie Góry są najważniejszym, dla historii górnictwa rud srebronośnych, ośrodkiem w Polsce i w Europie. Wyrobiska zabytkowej kopalni srebra obejmują łącznie 150 km chodników i komór na obszarze około 90 ha, a w szczególności: sztolnie „Fryderyk” i „Szczęść Boże”, „Anioł”, „Żmija”, sztolnię odwadniającą „Czarnego Pstrąga” w obrębie szybów „Ewa” i „Sylwester”.

Pomysłodawcą Dni Gwarków był Antoni Gładysz [I sekretarz KP]. 4 sierpnia 1957 r.w miejscowej gazecie -„Gwarku” – znalazła się informacja, iż Stowarzyszenie Miłośników Historii i Zabytków Ziemi Tarnogórskiej organizuje imprezę nawiązującą do przywileju nadanego Tarnowskim Górom w 1599 roku. Na mocy tego przywileju gród gwarków miał prawo urządzania „zabaw i komedyj” podczas jarmarku w niedzielę po świętym Idzim.
Pomysł zorganizowania tej imprezy historyczno – kulturalnej zrodził się właściwie w czasie pobytu prof. Antoniego Gładysza na święcie Winobrania w Zielonej Górze. Profesor zafascynowany pochodem postanowił podobną imprezę zorganizować w Tarnowskich Górach.
Pierwsze „Gwarki Tarnogórskie” otworzył Gładysz razem z Jerzym Ziętkiem w 1957 roku. 14 – 15 września miały miejsce tzw. „zabawy i komedyje”, później (16 – 17 września) odbył się jarmark – sprzedawcy wystąpili w strojach mieszczańskich z XVI wieku i śląskich strojach ludowych, rzemieślnicy przywdziali ubiory cechowe. Mieszkańcy z okazji święta miasta upiększali swoje balkony, okna i wystawy sklepowe. Firmowym daniem „Gwarków 1957” były krupnioki z kotła. Odbyły się również zawody śpiewacze i imprezy sportowe, grała orkiestra kopalni „Walenty Wawel”.

Najważniejszym jednakże, tradycyjnym elementem programu święta „Gwarków” jest pochód ulicami miasta, stylizowany na modłę średniowiecznych igrców. W niedzielnym pochodzie, który opowiada obrazowo o historii miasta, tarnogórzanie mogą obejrzeć, króla Jana III Sobieskiego wraz z husarią i jego przepiękną żonę Marysieńkę, Augusta II Mocnego a także Sedlaczka. Sedlaczkowe wino cieszyło się wówczas nie mniejszą popularnością niż osławione trunki Fukiera.
Kolejną ważną postacią, która pojawia się w pochodzie, jest książę Jan II, który wniósł wielkie zasługi dla rozwoju górnictwa. W historycznym pochodzie również uczestniczą ówczesne władze miejskie z burmistrzem i zacnymi rajcami miejskimi na czele oraz przedstawiciele ówczesnej władzy górniczej, czyli Rady Górniczej i starszyzny w osobach: mistrza górniczego (który w pierwszym okresie pełnił rolę burmistrza a także przewodniczył sądowi), szychmistrzów, hutmanów, olborników i pisarzy. Inne wybitne postacie maszerujące w orszaku to: Walenty Roździeński, niemiecki poeta Johann Wolfgang Goethe i Julian Ursyn Niemcewicz.

W całym orszaku nie brakuje legendarnego chłopa Rybki, za którym idą zwykle gwarkowie: ciągacze, płóczkarze, rębacze i wykładacze. Legenda mówi, iż w 1490 roku chłop Rybka, podczas orki na terenie Starych Tarnowic, odkrył pod korzeniami drzewa grudkę srebra. To wydarzenie zapoczątkowało rozwój górnictwa rud srebronośnych na ziemiach tarnogórskich.
W pochodzie widzimy Skarbnika, ducha podziemi, który doglądał prac górniczych. Pojawia się też symbolicznie „Ordunek Górny” – ustawa górnicza z 1528 roku, która mówi o prawach i obowiązkach gwarków. Kolejna sekwencja pochodu przedstawia lata 1533 – 1534 – czas buntu gwarków. Orszakowi towarzyszy straż miejska z halabardami.
Na „Gwarki” zwykle zaprasza się wybitnych pisarzy, prozaików, poetów. Na Gwarkach Tarnogórskich gościli m.in. Gustaw Morcinek i Wilhelm Szewczyk oraz wiele innych znamienitych gości.Trzydniowe święto miasta Tarnowskich Gór wieńczy imponujący pokaz sztucznych ogni, który cieszy się dużym uznaniem mieszkańców.